Vlees in je kaas?!
Als je spareribs bestelt of een gegrild kippetje haalt bij de poelier, dan ga je duidelijk geen vegetarische maaltijd nuttigen. Helaas is het niet altijd zo makkelijk om vis en vlees te herkennen. In veel producten zitten dode dieren verstopt. Wist je bijvoorbeeld dat het meeste gebak bij de banketbakker niet vegetarisch is? In de VIP-opleidingen komen alle instinkers voorbij en leer je koken en vergelijken met de alternatieven. In deze blog een paar voorbeelden.
Brood
Aan brood wordt vaak vet toegevoegd, onder andere om het langer vers te houden. Vers brood heeft geen etiket, dus of het plantaardig of dierlijk vet is, weet je niet. Het advies voor honderd procent zekerheid: koop voorverpakt brood (met etiket) of zoek een goede bakker die zijn eigen brood bakt, zonder toevoegingen.
Verreweg het meeste gebak bevat gelatine: een verdikkingsmiddel uit huiden en botten van met name varkens en koeien. Tijdens de opleiding gebruiken we vaak agar agar als alternatief. Dat wordt gemaakt van zeewier of roodalgen.
Drop
Drop en snoep is lang niet altijd vegetarisch. In de goedkopere soorten zit bijvoorbeeld colloïdaal proteïne. En dat staat meestal voor bloedeiwitten van varkens of een goedkope gelatine afkomstig van slachtproducten. Gelukkig zijn er ook dropsoorten zonder gelatine, zoals Katja Snoep. In natuurvoedingswinkel vind je ook drop en snoep zonder gelatine
.
Kaas
Bij de bereiding van kaas worden vaste stoffen en vocht van elkaar gescheiden door middel van stremsel. Stremsel bestaat meestal uit enzymen afkomstig uit de maag van kalfjes. Dus helaas, de meeste kazen zijn niet vegetarisch. Ook kwark en roomkaas worden met stremsel bereid. Omdat stremsel een hulpmiddel is, hoeft de fabrikant het gebruik niet te vermelden. Gelukkig vind je tegenwoordig vegetarische kazen bij natuurvoedingswinkels en bij sommige kaasspeciaalzaken.
Weipoeder, vloeibare wei en lactose zijn bijproducten van de productie van kaas en dus net zo goed in contact geweest met dierlijk stremsel. Het zijn veelgebruikte grondstoffen, die je onder andere vindt in Rivella en Taksi, Cup-a-soup, Côte d’Or, Pringles chips, allerlei koekjes en in margarine en brood.
Smeerkaas wordt gemaakt uit de resten van gewone kaas en is dus ook niet vegetarisch. Ook fetakaas is in de meeste gevallen gestremd met dierlijk stremsel. Feta van het merk Hansketien is vegetarisch. Voor vegetarische geitenkazen kun je terecht bij Bastiaansen, Het Achtereind, de Drie Geitjes en Buurackers. Bastiaansen heeft ook vegetarische Franse kazen in het assortiment. Panir of paneer wordt met zuur gestremd en is altijd vegetarisch.
Vleesvervangers
Vleesvervangers bevatten vaak omega 3-vetzuren en die zijn komen vaak uit vis. Er staat dan ‘dierlijke vetten’ op de ingrediëntenlijst. Altijd dus even checken!
Visvarianten
De bekendste soort kroepoek is de kroepoek oedang, die voor een kwart uit garnalen bestaat. Vegetarische alternatieven zijn cassavekroepoek, emping en rempejek.
Worchestersaus bevat ansjovis. De merken Biona en Sanchon bieden veganistische varianten van deze smaakmaker.
Drank
Wijn en bier worden ‘geklaard’ om troebele bestanddelen te verwijderen. Dat klaren gebeurt vaak met hulpstoffen van dierlijke oorsprong: gelatine, eiwitten of vislijm. Ook op de etiketten van vruchtensappen hoeven de hulpmiddelen van dierlijke oorsprong niet vermeld te worden. Enig houvast biedt de website van de Vereniging van Veganisten (www.veganisme.org).
Medicijncapsules zijn omhulsels waarin medicijnen afgepast zijn voor gebruik. Ze zijn meestal van gelatine gemaakt. Ook vitaminepreparaten bevatten vaak gelatine. Chondroïtine en glucosamine zijn voedingssupplementen die gebruikt worden bij gewrichtsklachten. Glucosamine wordt gemaakt van de schildjes van schaaldieren. Chondroïtine van de luchtpijp van runderen of het kraakbeen van haaien.
Bij griep kun je het homeopathische middel oscillococcinum gebruiken. Dit is niet vegetarisch omdat er gebruik wordt gemaakt van eendenorganen. Het alternatief is een grote kom groentebouillon, een warme kruik en uitzieken.
Keurmerk
Inmiddels zijn er honderden producten met het Vegetarisch Keurmerk: een garantie dat een product echt vegetarisch is.
In de VIP-opleidingen leer je koken met alternatieven en vergroot je je productkennis. Maar eerlijk is eerlijk, soms haalt de vegetarische versie het niet bij de niet-vegetarische versie, wat smaak betreft. De beste oplossing voor die gevallen? Maak iets totaal anders, wat veel lekkerder is. Wat dacht je van een steak van bloemkool, rendang van jackfruit of een cordon bleu van koolrabi!
Recept: bloemkoolsteak
4-6 personen (afhankelijk van bloemkoolgrootte)
een stevige bloemkool met dichte roosjes met het blad eraan
4 el olijfolie
2 teentjes knoflook
½ tl chilivlokken
250 gram kerstomaatjes doormidden gesneden
2 el kappertjes
Verwarm de oven voor op 180 graden. Snij de onderkant van de steel van de bloemkool. Verwijder hele grote buitenste bladeren. Kleinere bladeren mogen blijven zitten. Pak je grootste mes en snij plakken van ½ cm door de hele bloemkool heen van bovenaf. Zo blijven de roosjes aan elkaar zitten en krijg je een dwarsdoorsnee. Leg ze op een braadslee. Verwarm de olie met de specerijen totdat het begint te geuren. Maak op smaak met zout. Giet over de bloemkool steaks en bak in de oven totdat de bloemkool begint te kleuren. Kijk of je de bloemkool moet keren zodat de onderkant ook bruin wordt. Voeg de laatste minuten de kappertjes en de kerstomaatjes toe. Proef op zoutgehalte en serveer.