Spijsvertering belangrijk voor goede gezondheid
Een goede gezondheid begint in je darmen
Je hebt het vast vaker gehoord: “Een goede gezondheid begint in je darmen”. En hoewel er uiteraard ook andere factoren van invloed zijn op je gezondheid, speelt de spijsvertering inderdaad een belangrijke rol bij het verkrijgen en behouden van een goede gezondheid. Dat de spijsvertering van belang is voor je gezondheid is al vele eeuwen bekend, daarom zien we in oude voedingsfilosofieën zoals de Ayurveda en de Macrobiotiek, dat er veel aandacht voor de spijsvertering is.
Ziektes beginnen bij slechte spijsvertering
In de Ayurveda is de voeding toegespitst op je eigen persoonlijkheid en fysieke kenmerken (je dosha), maar de voeding voor elk dosha is er altijd op gericht de spijsvertering zo goed mogelijk te laten verlopen, zodat zo min mogelijk plak (ama) in de darmen achterblijft. Ook volgens de Macrobiotiek is de spijsvertering zeer belangrijk voor de gezondheid en volgens deze leer beginnen gezondheidsproblemen vaak bij een slechte spijsvertering. Afvalstoffen blijven achter, bloed verzuurt en wordt vettig. De weerstand neemt af en ziekte ontstaat.
Hoe werkt je spijsvertering
Maar wat is dat nou die spijsvertering? En hoe zorg je er nou voor dat je die spijsvertering optimaal in conditie houdt? De spijsvertering dat zijn alle processen die plaatsvinden tussen waar je voedsel het lichaam binnenkomt en waar het het weer verlaat. De spijsvertering begint dus al in je mond waar je kiezen het voedsel kleiner malen en enzymen in het speeksel al een begin maken met het afbreken en omzetten van voedingsmiddelen in stoffen die voor de mens opneembaar zijn. Vervolgens komt het voedsel via je slokdarm in je maag terecht waar het gekneed wordt en met maagsap gemengd wordt. Daarna zorgen stoffen uit de galblaas ervoor dat vetten afgebroken kunnen worden en zorgen enzymen uit de alvleesklier ervoor dat het voedsel vloeibaar wordt. Via de twaalfvingerige darm komt het eten ten slotte in je darmen terecht; eerst in de dunne darm, dan de dikke darm en als laatste de endeldarm. Onverteerbaar materiaal verlaat uiteindelijk het lichaam weer.
Kauwen
Je spijsvertering kan je op allerlei manieren ondersteunen. Zo kan je het spijsverteringsdeel dat in je mond plaatsvindt ondersteunen door goed te kauwen. Hoe beter je kauwt hoe meer enzymen de kans krijgen een begin te maken met het omzetten van het voedsel in andere stoffen en hoe makkelijker het voor het volgende onderdeel van de spijsvertering, je maag, is om zijn werk te doen. De snelste manier om de maag te ondersteunen in zijn werking is door deze niet te vol te stoppen, zodat er voldoende ruimte blijft om te kunnen kneden. Aangeraden wordt om de maag voor maximaal 1/3 te vullen met voedsel, 1/3 met vloeistof en de rest leeg te houden. Je maag is ongeveer net zo groot als wanneer je met je handen een kommetje maakt. Het spijsverteringsproces in je darmen kan je ondersteunen door het juiste voedsel te eten. Je darmen zitten vol bacteriën; goede bacteriën (probiotica) die je helpen met de spijsvertering en slechte bacteriën die je spijsvertering niet ondersteunen of zelfs een negatief effect op je gezondheid kunnen hebben. Om de goede bacteriën te helpen kun je het beste prebiotische en probiotische voeding eten. Prebiotica is eigenlijk niets anders dan voedingsvezels. Deze vezels zijn het voedsel voor gezonde darmbacteriën. Probiotica zijn de gezonde darmbacteriën zelf. Prebiotica zijn te vinden in de meeste groente en fruit maar er zijn een aantal groenten waar overvloedig veel prebiotica in zit. Rijk aan prebiotica zijn aardperen, asperges, groene bladgroenten, knoflook, prei, ui en bananen. Probiotica zijn onder andere te vinden in yoghurt, zuurkool, kimchi, miso en kefir. Het zijn dus vooral gefermenteerde producten waarin probiotica aanwezig zijn.
Wil je graag je spijsvertering een beetje helpen, voeg dan wat prebiotische en probiotische voedingsmiddelen aan je eten toe. Eet lekker veel vezelrijke groenten en maak bijvoorbeeld eens kokosyoghurt of een heerlijke misosoep.
Recepten:
Kokosyoghurt
Ingrediënten:
- 1 blik kokosmelk
- 1 eetlepel tapiocameel
- 2 probiotica capsules
Bereidingswijze:
Doe 2/3 van het blik kokosmelk in een pannetje en verhit de kokosmelk op laag vuur. Los in de overige 1/3 van de kokosmelk de tapioca op en voeg toe aan de warme kokosmelk. Laat koken en roer tot het dik wordt. Laat het mengsel afkoelen tot onder de 40 graden en roer dan de inhoud van de probiotica capsules erdoor. Doe het mengsel in een yoghurtmaker en na ongeveer 10 tot 12 uur is de yoghurt gereed. Heb je geen yoghurtmaker dan kun je het mengsel in een glazen pot doen en in de oven met het licht van de oven aan. Het ovenlicht zorgt voor genoeg warmte. Laat het ongeveer 12 uur staan. Bewaar de yoghurt daarna in de koelkast. Hij zal in de koelkast nog een klein beetje opstijven. Vind je de yoghurt nog steeds te vloeibaar dan kun je ook in plaats van het hele blikje kokosmelk te gebruiken alleen het vette gedeelte gebruiken.
Zorg bij yoghurt maken altijd dat je hygiënisch werkt. Heeft de yoghurt verkleuringen op het oppervlak (bijvoorbeeld roze of grijs) dan is het niet goed en moet je het niet opeten.
Misosoep met bloemkool, doperwten en bosui
Ingredienten:
- 2 l water
- 2 el wakame gedroogd
- 2 uien gesnipperd
- halve bloemkool in kleine roosjes
- 120 gram gedopte doperwten (schoon)
- 2 el witte miso en 2 el gierstmiso met water losgeroerd
- bosui voor decoratie
Bereidingswijze:
Laat de wakame weken gedurende 2 minuten en spoel af.
Breng het water met de wakame aan de kook. Voeg de ui toe en kook 5 minuten, voeg de
overige groentes toe en kook nog 5 minuten totdat de groentes zacht zijn. Zet het vuur laag.
Voeg de miso aan de bouillon toe en warm nog even door.
Garneer met bosui.